Z wyceną instalacji fotowoltaicznych było trochę kłopotów. Przede wszystkim brakowało nakładów robocizny i specyfikacji wszystkich potrzebnych materiałów. Teraz odpowiedź na tytułowe pytanie jest łatwa – z nowym KNR AT-57!
Będąc zawodowym kosztorysantem, podczas sporządzania wyceny np. na termomodernizację szpitala czy budynku użyteczności publicznej kilkakrotnie „nadziałem” się właśnie na projektowaną instalację PV. Aby w kosztorysie inwestorskim ta pozycja miała realną wartość, wystarczy czasem kilka szybkich zapytań drogą mailową i przychodzą wyceny od firm. I czasem taka uproszczona pozycja, gdzie w podstawie wyceny jest „cena rynkowa” albo „wycena własna” wystarczy. Ale nie zawsze. Gdy inwestor jest bardziej skrupulatny, o takim w żargonie mówimy: „kumaty”, to musimy jednak sprawę uszczegółowić i w tym momencie napotykamy na trudności.
Tak wygląda sprawa ze strony kosztorysanta robiącego kosztorys inwestorski, a jak jest u wykonawcy? Czy nim przyjmie zlecenie i podpisze umowę także spróbuje obliczyć, ile będą kosztować elementy instalacji? Być może obecnie, gdy popyt przewyższa możliwości wykonawców, jest to niepotrzebne i wystarczy cena „spod dużego palca”. Za chwilę jednak – gdy skończą się programy wsparcia i zasady rozliczeń – tempo zamówień zwolni, zaczną się przetargi, zapytania, konkursy. Trzeba będzie robotę porządnie skalkulować.
Problemy z wycenami instalacji PV
Producenci i dostawcy paneli PV oraz pozostałych elementów, takich jak: konstrukcje nośne, okablowanie czy podzespoły z reguły nie ukrywają cen katalogowych. Cenniki, o ile nawet nie są dostępne na stronach www, to na prośbę zostaną nam przesłane. Trzeba „tylko” znać ilości zamawianych elementów. No i pozostaje jeszcze wycena robocizny.
I tu były ogromne problemy, wynikające z braku aktualnych KNR-ów odzwierciedlających rozwiązania stosowane obecnie przy montażu instalacji fotowoltaicznych. Kolejna sprawa to jednostki handlowe elementów – panele są sprzedawane przez dostawców w sztukach, elementy konstrukcji także w sztukach lub metrach, a nie w kilogramach, jak podaje jeden z katalogów. W innym KNR-e dotyczącym krycia dachów możemy spotkać dwie pozycje z tej dziedziny, gdzie są „szczątkowe” roboty polegające na przybiciu dodatkowych desek i montażu paneli. Być może wystarczy to do zrobienia kosztorysu dekarzowi, który przy okazji wymiany pokrycia dostanie zlecenie zamocowania paneli bez żadnych robót elektrycznych. I na tym byłby koniec możliwości kalkulowania instalacji fotowoltaicznej, gdyby nie powstał nowy KNR…
Nowy katalog KNR AT-57
Jest nareszcie narzędzie, dzięki któremu możemy w szczegółach obliczyć nie tylko wartość instalacji fotowoltaicznej, ale także wyspecyfikować ilości potrzebnych materiałów.
Katalog zawiera cztery rozdziały. Pierwsze trzy dotyczą instalowania paneli: na gruncie, na dachach płaskich oraz na dachach stromych, elewacji i balustradach, w czwartym jest część elektryczna. W rozdziałach zachowano podział logiczny.
Mamy tablice dotyczące osadzenia podparć konstrukcji w gruncie według takich samych metod, jak to proponują producenci elementów. Znajdziemy tam nakłady na podpory wbijane, wkręcane, osadzane przez zabetonowanie w wykopach czy mocowane do podłoży twardych za pomocą kotew. Odrębnie podawane są nakłady na montaż elementów konstrukcji czy podkonstrukcji. Dzięki temu otrzymamy dokładne ilościowe zestawienia materiałów, co ułatwi zebranie ofert, ale pozwoli też na szybkie przeliczenie kosztorysu, gdyby ceny zostały zmienione.
Przy montażu konstrukcji na dachach oddzielnie potraktowane są punkty mocowań, bo przecież inaczej wygląda osadzenie uchwytu w pokryciu z blachy trapezowej a inaczej na dachówkach (nie zapomniano też o pokryciach powłokowych z folii EPDM i płytach warstwowych). Montaż paneli wszędzie jest praktycznie taki sam, ale za to nakłady robocizny mają związek z nachyleniem połaci czy ilością montowanych paneli w jednym miejscu, no i są różnice zależne od ich wielkości.
Część opisowa szczegółowo określa zasady przedmiarowania i dokładnie specyfikuje kalkulowane roboty. Bardziej selektywnie potraktowana jest część elektryczna, ale przecież wszelkie prace elektryczne są w odpowiednich katalogach, więc nie było sensu powtarzania tablic dotyczących kopania rowów kablowych czy układania kabli w korytkach. Są za to nakłady na montaż specjalistycznego osprzętu wchodzącego w skład instalcji PV: falowników, konektorów, optimizerów itp.
Myślę, ża koleżanki i koledzy kosztorysanci oraz elektromonterzy działający w tej branży będą z tego katalogu zadowoleni.
Przykładowa wycena
Poniżej przedstawiam wycenę z wykorzystaniem KNR AT-57 przykładowej instalacji fotowoltaicznej o mocy 3,51 kW składającej się z 9 paneli po 390 W, o wym. 1,8 x 1,1 m i łącznej pow. 18 m². Panele są ustawione na dachu płaskim pokrytym papą.
Wycena zawiera nakłady na dostarczenie na dach i ustawienie podpór balastowych oraz zamontowanie 9 paneli fotowoltaicznych, a także podłączenie instalacji wraz z zarobieniem końcówek okablowania (konektorów). Dodatkowo wkalkulowano montaż korytek i przewodów doprowadzających uzyskaną energię do tablicy licznikowej i falownika (inwertera). Montaż tych tablic także mieści się w kosztorysie.
Wycena nie zawiera kosztów ponoszonych przez inwestora na dokumentację, odbiór i inne formalności.
Poziom cen z III kwartału 2021, bez VAT. Stawka robocizny, narzuty i praca sprzętu pochodzą z bazy cenowej Intercenbud, ceny materiałów – od dostawców (od IV kw. 2021 ceny z branży fotowoltaicznej są dostępne także w Intercenbud).
KOSZTORYS INWESTORSKI
| Lp. | Podstawa | Opis | Jedn. obm. | Ilość | Cena jedn. [zł] | Wartość [zł] |
| 1 | KNR AT-57 0201-0101 | Punkty mocowań na dachu płaskim z pokryciem bitumicznym (balast) podstawa balastowa z blachy bloczki ścienne betonowe 4-cegły b-4 25 x 25 x 14 cm podkładka gumowa lub piankowa amortyzująca |
kpl. | 12 | 191,94 | 2.303,28 |
| 2 | KNR AT-57 0202-0101 | Konstrukcje nośne na dachu płaskim – słupki słupki krótkie |
szt. | 12 | 43,35 | 520,20 |
| 3 | KNR AT-57 0202-0101 | Konstrukcje nośne na dachu płaskim – słupki słupki długie |
szt. | 12 | 45,03 | 540,36 |
| 4 | KNR AT-57 0203-03 | Montaż paneli fotowoltaicznych na dachu płaskim – pierwszy panel w rzędzie – poziomy układ paneli, dł. panelu 1,5-1,8 m panel fotowoltaiczny o dł. 1,5-1,8 m profil montażowy klema końcowa zaślepka szyny |
kpl. | 3 | 808,19 | 2.424,57 |
| 5 | KNR AT-57 0204-03 | Montaż paneli fotowoltaicznych na dachu płaskim – dodatek za każdy kolejny panel w rzędzie – poziomy układ paneli, dł. panelu 1,5-1,8 m panel fotowoltaiczny o dł. 1,5-1,8 m profil montażowy klema środkowa Krotność = 3 |
kpl. | 2 | 2.246,21 | 4.492,42 |
| 6 | KNR AT-57 0401-02 | Montaż osprzętu elektrycznego – inwerter 3-fazowy inwerter 3-fazowy (inwerter falownik SOFAR 17 KTLX-G3 3-fazowy) |
kpl. | 1 | 6.182,24 | 6.182,24 |
| 7 | KNR AT-57 0401-03 | Montaż osprzętu elektrycznego – tablica AC tablica AC |
kpl. | 1 | 1.028,22 | 1.028,22 |
| 8 | KNR AT-57 0401-04 | Montaż osprzętu elektrycznego – tablica DC tablica DC |
kpl. | 1 | 788,88 | 788,88 |
| 9 | KNR AT-57 0401-05 | Montaż osprzętu elektrycznego – tablica licznikowa tablica licznikowa |
kpl. | 1 | 394,66 | 394,66 |
| 10 | KNR AT-57 0401-06 | Montaż osprzętu elektrycznego – optimizer optimizer |
kpl. | 12 | 273,15 | 3.277,80 |
| 11 | KNR AT-57 0402-02 | Zarobienie końcówek kabli i przewodów łączących 3 panele lub zestawy z odbiornikiem konektor MC4 do połączeń 3-1 |
kpl. | 1 | 25,57 | 25,57 |
| 12 | KNR AT-57 0402-04 | Zarobienie końcówek kabli i przewodów 1-żyłowych do 16 mm² końcówki kablowe dla żyły do 16 mm² |
kpl. | 1 | 13,78 | 13,78 |
| 13 | KNR AT-57 0402-06 | Zarobienie końcówek kabli i przewodów 5-żyłowych do 16 mm² końcówki kablowe dla żyły do 16 mm² |
kpl. | 1 | 108,49 | 108,49 |
| 14 | KNNR 5 0110-04 | Listwy elektroinstalacyjne z PCW (naścienne, przypodłogowe i ścienne) przykręcane do cegły | m | 15 | 34,35 | 515,25 |
| 15 | KNNR 5 0212-02 | Przewody kabelkowe o łącznym przekroju żył do 12,5 mm² układane w listwach i kanałach elektroinstalacyjnych | m | 15 | 15,4 | 231,00 |
| Wartość kosztorysowa robót bez podatku VAT | 22.846,72 | |||||
Autor opracowania: Andrzej Pietraszek
Źródło: Intercenbud.pl
